“`html
Serap Yazıcı Özbudun’un İstanbul Sözleşmesi Eleştirileri Yeniden Gündemde
Gelecek Partisi’nin kurucularından biri olan Serap Yazıcı Özbudun, 8. Olağan Büyük Kongre toplantısında, geçmişte AK Parti’den Antalya Milletvekili olarak ifade ettiği Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile ilgili eleştirilerini tekrar gündeme taşıdı.
19 Ocak 2023 tarihinde bir haber portalında “Cumhurbaşkanının bir kez daha seçilmesi için hukuk dışı yollara başvurmak yerine, 24 milletvekili transfer etmelerini öneriyorum” şeklinde açıklamalarda bulunan Yazıcı Özbudun, partisinden ayrılmasının ardından 24 saat geçmeden AK Parti’ye katılan ilk isimlerden biri oldu.
***
2022 yılında “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Türkiye’yi bir krize sürüklemiştir” şeklinde konuşan Özbudun, Anayasa ile ilgili eleştiri ve görüşlerinin biliniyorken AK Parti’den davet aldığını belirtiyor. Yazıcı Özbudun, 2010 Anayasa referandumunda “yetmez ama evet” diyenlerden biri olarak, transferi ile ilgili gelen eleştirilere “Cumhurbaşkanımızla yaptığım görüşme çok etkileyiciydi, bana büyük güven aşıladı” yanıtını verdi.
***
AK Parti Büyük Kongresi, yeni bir Anayasa yapma sürecinin başlangıcı olarak değerlendiriliyor. Bu nedenle Yazıcı Özbudun’un “ev ödevini” anlamak önem kazanıyor.
***
Avrupa Konseyi tarafından imzaya açılan ve herkesin “İstanbul Sözleşmesi” adıyla tanıdığı “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Mücadele için Avrupa Sözleşmesi”, TBMM’de kabul edilerek 2014 yılında yürürlüğe girdi. Ancak 20 Mart 2021 tarihinde çıkan bir “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” ile Türkiye sözleşmeden çekilme kararı aldı ve bu durum kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.
***
Aynı gün, 77 ilin barosu ve Türkiye Barolar Birliği Kadın Hukuku Komisyonu (TÜBAKKOM), çekilme kararının hukuka aykırı olduğunu duyurdu ve sözleşmenin hâlâ geçerli olduğu bilgisini paylaştı.
Bu çekilme kararına Avrupa Kadın Lobisi, IWRAW AP (Uluslararası Kadın Hakları Eylem İzleme) ve WAVE (Avrupa Şiddete Karşı Kadınlar Ağı) gibi çeşitli uluslararası kadın kuruluşları ile başka birçok kurumdan tepki geldi.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’nin “altın standart”***
Farklı toplumsal kesimlerden temsilciler, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ni Danıştay’a taşıdılar. Danıştay 10. Dairesi, 200’ü aşkın davayı incelemeye Nisan 2022’de kademeli olarak başladı.
İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararına karşı açılan dava dosyalarından 10 tanesi ile ilgili ilk duruşma 28 Nisan 2021’de Danıştay’da gerçekleşti.
***
Yaklaşık 750 kişinin katıldığı bu duruşma, Danıştay tarihinin en kalabalık oturumu olarak kayıtlara geçti. Duruşma yaklaşık 6 saat sürdü ve sonunda Danıştay, sözleşmeden çekilme kararının hukuka aykırı olduğuna ve bu nedenle iptal edilmesi gerektiğine dair görüş bildirdi.
Diğer dava süreçleri ise 7, 14 ve 23 Haziran 2022’de devam etti. 19 Temmuz 2022 tarihinde Danıştay 10. Dairesi, İstanbul Sözleşmesi’nin feshine dair Cumhurbaşkanlığı kararını 5 üyeden 2’sinin karşı oyuna karşın 3 oyla reddetti.
***
Serap Yazıcı Özbudun, İstanbul Sözleşmesi’nin “feshinin iptali” savunmasını ilerleyen süreçte de sürdürmüştür.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, 7 Mayıs 2023’teki X hesabında, “İstanbul Sözleşmesi’nin hazırlanması ve bu sözleşmenin İstanbul’da kabul edilmesi Dışişleri Bakanı olduğum dönemde gerçekleşti. Davutoğlu haklı, tek sözleşmemiz kadınların haklarıdır” mesajını paylaştı.
***
Av. Seren Yıldız Öztürk ile yapılan bir röportajda, Meclis kararı ile onaylanmış olan İstanbul Sözleşmesi hakkında; “Türkiye Cumhuriyeti Bakımından Feshedilmesi Hakkında 3718 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”nı Anayasa’nın “yetkide ve usulde paralellik” ilkesine aykırı bulduğunu ifade etti.
Yazıcı Özbudun, aynı zamanda “15 Temmuz sonrası getirilen 9 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin geçerliliği Anayasayı çiğnemekle eşdeğerdir” dedi. Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine “Hukuk sisteminde hiç doğmamış sayılır, yok hükmündedir” diyerek yorumlayan Özbudun, alınan fesih kararına ilişkin de “yetki gaspı”*** 2009 yılında Bilgi Üniversitesi’nde “Demokratikleşme Süreci ve Türkiye” ile “Yeni Bir Anayasa Hazırlığı: Seçkincilikten Toplum Sözleşmesine” başlıklı çalışmalarından dolayı profesör unvanı alan Yazıcı Özbudun, AK Parti’nin yeni Anayasa süreci konusundaki tutumunu merakla bekliyoruz. “Kadınların eğitime, çalışmaya, ekonomik özgürlüğe sahip olması en az yaşama hakları kadar önemlidir. En önemli şeyse kadının hayatta kalmasıdır. Kadına yönelik her türlü şiddet, toplumdaki her kadını tehdit eder. Bu nedenle şiddeti tanımlamak ve her tür fiziksel, cinsel, psikolojik ya da ekonomik zarar veren eylemleri bu kapsamda değerlendirmek büyük önem taşımaktadır.” Türkiye’nin, İstanbul Sözleşmesi’ne geri dönüp dönmeyeceği, AK Parti’nin yeni Anayasa üzerindeki niyetlerini net bir şekilde ortaya koyacaktır. “`
“Sınavda öğrencilerime ‘Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile TBMM’nin kararını iptal etme yetkisi var mı?’ sorusunu sorsaydım, ‘Evet’ yanıtını verenlere ‘Sıfır’ verirdim”“Anayasa m.90/1’de sözü edilen uluslararası anlaşmaların Meclis tarafından onaylanmasının gerektiği” vurgusunu da sıkça atıf yapıyor.
***
“Uluslararası sözleşmeleri feshetme yetkisi sıradan bir yetki değildir. Cumhurbaşkanının İstanbul Sözleşmesi’ni feshetme yetkisi kabul edilirse, yarın başka Avrupa Konseyi sözleşmeleri de feshedilebilir”***
Gelecekte İstanbul Sözleşmesi’nin TBMM’ye gelmesi durumunda, “Meclis’ten bu yönde bir (fesih) karar çıkmasını da isteyemeyeceğim”
***
18-19 Şubat 2025 tarihlerinde düzenlenecek 4. İzmir Kadın ve İktisat Kongresi’nin açılışını yapan İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener’in sözleriyle İstanbul Sözleşmesi’nin önemine tekrar dikkat çekmek isterim:
More Stories
Özgür Özel’den “Ayağını denk al” diyen Erdoğan’a yanıt
Mersin’de TIR devrildi; 2 ölü
Mersin’de Zirai Don İncelemesi